0

Gayrimenkul alırken nelere dikkat etmeliyiz?

1- Ruhsat önemli!
Yeni Tüketici Kanunu, konutzede oluşmasını engellemek için ruhsat almayan projelerde satışı yasakladı. Ancak bunu hala yapan firmalar var. Kurumsal firmalar da küçük ölçekli firmalar da ruhsat çıkacak beklentisi ile satış yapıyor. “Ruhsat işlemleri çok uzun sürdüğü için kapora alalım, yer ayırtalım. Senetle satış yapalım” diyenlere inanmayın. Aksi takdirde hiç tamamlanmayacak bir projeye para ödemiş olabilirsiniz.

2- Kat irtifakı ve iskan şartı
Kat irtifakı bir evin nüfus cüzdanıdır. Sizi hangi katta hangi daireye sahip olduğunuzu gösterir. Kat irtifakı kurulmayan bir projede hisse tapusu verilir. Sizin bir eviniz var ama neresi belli değil. Yanlışlıkla aynı ev birden fazla kişiye verilebilir. Bu nedenle kat irtifakının kurulduğu binaları tercih edin.İskan ise inşaat bittikten sonra verilir. İskan verilmemesi o inşaatın projeye uygun yapılmadığı anlamına da gelebilir. Belediye bu durumda sizin de ev sahibi olduğunuz binaya gerekli gördüğü durumda müdahale edebilir.

3- Zemin etüdü yapılmış mı?
Zemin etüdü deprem yönetmeliği gereğince yapının yapılacağı arsanın taşıyacağı yüklerin tespiti açısından yapılan bir çalışmadır. Bu konuda yetkilendirilmiş kuruluşlar bu çalışmayı yapar ve belgelendirir. Dolayısıyla Zemin Etüt Raporu’nun bir kopyası müteahhitten istenmelidir. Yapının sağlamlığı için bir diğer önemli konu da deprem yönetmeliğine uygun olup olmadığıdır. Deprem yönetmeliği koşulları yapı denetim kurumları tarafından da denetlenip raporlanıyor. Binanın deprem yönetmeliğine uygunluğu yapı denetim firması raporu ile belgelendirilmelidir.

4- Malzemeden 5 yıl sorumlu
Yapıların inşasında kullanılan malzemelerin garantisi bakımından yapımcılar sorumludur. Bu süre içinde bir sorun ile karşılaşırsanız firma ile iletişime geçmenizde fayda var. Sektör temsilcileri ev seçiminde vatandaşa yardım edecek profesyonel kurum eksikliği olduğuna dikkat çekiyor. Yani fatura karşılığı gelip evde kaliteye bakacak bir aracı kurum olmasının vatandaş lehine olduğu belirtiliyor.

5- Net, brüt metrekareye dikkat
Evde konut alıcını en çok hayal kırıklığına uğratan konuların başında ise net-brüt metrekare farkı geliyor. Maket üzerinden yapılan satışlarda satış ofisinde tercihini yapan alıcı teslimde bambaşka büyüklükte bir evle karşılaşabiliyor. Net metrekare halı alanı ya da süpürülebilir alanı temsil eder. Brüt alan, bağımsız bölümün duvarlar dahil alanıyla ortak alanların bağımsız bölüme düşen miktarının ilave edilmesi ile hesaplanan alana deniyor. Her firmanın brüt metrekare tanımı farklı. Kimi bu hesaba belli alanları katıyor, kimi ise dışında bırakıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bu konuda gerekli adımları attı ve sözleşmelere net ve brütün ayrı ayrı belirtilmesini zorunla hale getirdi. Bu nedenle siz de satış görevlisine bu soruları detaylı olarak sormaktan çekinmeyin.

6- Enerji kimlik belgesi zorunlu hale geldi
Enerji kimlik belgesi, binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji israfının önlenmesine ve çevrenin korunmasını katkı sağlar. Enerji kimlik belgesi binanın enerji tüketimi ve sera gazı salınımı A ila G arasında sınıflandırılıyor. A sınıfı enerji tüketimi açısından iyi, G sınıfı da oldukça kötü durumdaki binayı ifade ediyor. A sınıfı binalar, yasalarca öngörülen asgari şartlardan (C sınıfı) en az yüzde 60 oranında daha az enerji tüketiyor. Bu hem ülkemiz hem de sizin aile bütçeni için oldukça önemli. Dolayısıyla, konut satın almak isteyenlerin de müteahhitlerden enerji kimlik belgesini istemeleri çok önemli.

7- Yalıtıma dikkat!
“Yapıların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” gereği binaların inşası sırasında bina yüksekliğine göre cephelerin yönetmelikte belirtilen yangın dayanım sınıflarına sahip olması gerekiyor. Çatılar, cepheler, tabanlar, kapılar gibi çeşitli yapı kesitleri için yönetmelikteki koşullar mutlaka yerine getirilmesi gerek. Konut alıcısı müteahhitten bu malzemelerin yangından nasıl korunduğuna dair açıklamayı istemelidir ve müteahhide ses ve su yalıtımı ile ilgili ne önlemler aldığını sorması gerekir.

8- Elden ödeme yapmayın
Beğendiğiniz ev için, inşaat şirketi ya da 2. elden şahısa ödeme yapacaksanız, bu noktada elden ödeme yapmayın. Ödemenizi banka aracılığı ile yapın ve dekonta ödeme nedeni ile alınan evin hangisi olduğunu belirtin. Sözleşmelerin ise noterden yapılması gerekiyor.

9- Kira gibi aidat ödemeyin
Ev alırken önce evin fiyatına ve aylık taksitine odaklanılmalıdır. Sonra eve yerleşince aidat bedelleri can sıkabiliyor. Eğer bitmiş bir projede ya da 2. elden ev alıyorsanız bu sorunu aşmak kolay. Fiyatı sorar ve ona göre tercih yaparsınız. Ama inşaat halindeki projede önden net aidat bilgisi almak zor. Bu noktada yönetim planı size ipuçları verebilir. Bu planda aidat bedelinin neleri kapsayıp nasıl paylaşılacağını öğrenebilirsiniz. Bunun yanında, projede ihtiyaç fazlası sosyal alan varsa bu da size yüklü aidat sinyali verir.

10- Cayma ve iade hakkı
Yapılan bir düzenleme ile satıştan dönme hakkı 36 aydan 24 aya çekildi. Alıcının tazminatı da arttı. Satıcı, konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflarla sözleşme tarihinden itibaren ilk üç ay için sözleşme bedelinin yüzde 2’sine, 3 ila 6 ay arası için yüzde 4’üne, 6 ila 12 ay arası için yüzde 6’sına ve 12 ila 24 ay arası için de yüzde 8’ine kadar tazminat isteyebilir. Konutu iade eden tüketici parasını yeni düzenlemeye göre de 180 günde geri alabilir.